"顾此耿耿存，仰视浮云白"全诗赏析

余囚北庭，坐一土室。室广八尺，深可四寻。单扉低小，白间短窄，污下而幽暗。当此夏日，诸气萃然：雨潦四集，浮动床几，时则为水气；涂泥半朝，蒸沤历澜，时则为土气；乍晴暴热，风道四塞，时则为日气；檐阴薪爨，助长炎虐，时则为火气；仓腐寄顿，陈陈逼人，时则为米气；骈肩杂遝，腥臊汗垢，时则为人气；或圊溷、或毁尸、或腐鼠，恶气杂出，时则为秽气。叠是数气，当之者鲜不为厉。而予以孱弱，俯仰其间，於兹二年矣，幸而无恙，是殆有养致然尔。然亦安知所养何哉？孟子曰：「吾善养吾浩然之气。」彼气有七，吾气有一，以一敌七，吾何患焉！况浩然者，乃天地之正气也，作正气歌一首。

天地有正气，杂然赋流形。下则为河岳，上则为日星。於人曰浩然，沛乎塞苍冥。
皇路当清夷，含和吐明庭。时穷节乃见，一一垂丹青。在齐太史简，在晋董狐笔。
在秦张良椎，在汉苏武节。为严将军头，为嵇侍中血。为张睢阳齿，为颜常山舌。
或为辽东帽，清操厉冰雪。或为出师表，鬼神泣壮烈。或为渡江楫，慷慨吞胡羯。
或为击贼笏，逆竖头破裂。是气所磅礴，凛烈万古存。当其贯日月，生死安足论。
地维赖以立，天柱赖以尊。三纲实系命，道义为之根。嗟予遘阳九，隶也实不力。
楚囚缨其冠，传车送穷北。鼎镬甘如饴，求之不可得。阴房阗鬼火，春院閟天黑。(閟天黑 同：闭)
牛骥同一皂，鸡栖凤凰食。一朝蒙雾露，分作沟中瘠。如此再寒暑，百疠自辟易。
哀哉沮洳场，为我安乐国。岂有他缪巧，阴阳不能贼。顾此耿耿存，仰视浮云白。
悠悠我心悲，苍天曷有极。哲人日已远，典刑在夙昔。风檐展书读，古道照颜色。

yú qiú běi tíng ，zuò yī tǔ shì 。shì guǎng bā chǐ ，shēn kě sì xún 。dān fēi dī xiǎo ，bái jiān duǎn zhǎi ，wū xià ér yōu àn 。dāng cǐ xià rì ，zhū qì cuì rán ：yǔ liáo sì jí ，fú dòng chuáng jǐ ，shí zé wéi shuǐ qì ；tú ní bàn cháo ，zhēng ōu lì lán ，shí zé wéi tǔ qì ；zhà qíng bào rè ，fēng dào sì sāi ，shí zé wéi rì qì ；yán yīn xīn cuàn ，zhù zhǎng yán nuè ，shí zé wéi huǒ qì ；cāng fǔ jì dùn ，chén chén bī rén ，shí zé wéi mǐ qì ；pián jiān zá tà ，xīng sào hàn gòu ，shí zé wéi rén qì ；huò qīng hùn 、huò huǐ shī 、huò fǔ shǔ ，è qì zá chū ，shí zé wéi huì qì 。dié shì shù qì ，dāng zhī zhě xiān bú wéi lì 。ér yǔ yǐ chán ruò ，fǔ yǎng qí jiān ，yú zī èr nián yǐ ，xìng ér wú yàng ，shì dài yǒu yǎng zhì rán ěr 。rán yì ān zhī suǒ yǎng hé zāi ？mèng zǐ yuē ：「wú shàn yǎng wú hào rán zhī qì 。」bǐ qì yǒu qī ，wú qì yǒu yī ，yǐ yī dí qī ，wú hé huàn yān ！kuàng hào rán zhě ，nǎi tiān dì zhī zhèng qì yě ，zuò zhèng qì gē yī shǒu 。

tiān dì yǒu zhèng qì ，zá rán fù liú xíng 。xià zé wéi hé yuè ，shàng zé wéi rì xīng 。yú rén yuē hào rán ，pèi hū sāi cāng míng 。
huáng lù dāng qīng yí ，hán hé tǔ míng tíng 。shí qióng jiē nǎi jiàn ，yī yī chuí dān qīng 。zài qí tài shǐ jiǎn ，zài jìn dǒng hú bǐ 。
zài qín zhāng liáng zhuī ，zài hàn sū wǔ jiē 。wéi yán jiāng jun1 tóu ，wéi jī shì zhōng xuè 。wéi zhāng suī yáng chǐ ，wéi yán cháng shān shé 。
huò wéi liáo dōng mào ，qīng cāo lì bīng xuě 。huò wéi chū shī biǎo ，guǐ shén qì zhuàng liè 。huò wéi dù jiāng jí ，kāng kǎi tūn hú jié 。
huò wéi jī zéi hù ，nì shù tóu pò liè 。shì qì suǒ páng bó ，lǐn liè wàn gǔ cún 。dāng qí guàn rì yuè ，shēng sǐ ān zú lùn 。
dì wéi lài yǐ lì ，tiān zhù lài yǐ zūn 。sān gāng shí xì mìng ，dào yì wéi zhī gēn 。jiē yǔ gòu yáng jiǔ ，lì yě shí bú lì 。
chǔ qiú yīng qí guàn ，chuán chē sòng qióng běi 。dǐng huò gān rú yí ，qiú zhī bú kě dé 。yīn fáng tián guǐ huǒ ，chūn yuàn bì tiān hēi 。(bì tiān hēi tóng ：bì )
niú jì tóng yī zào ，jī qī fèng huáng shí 。yī cháo méng wù lù ，fèn zuò gōu zhōng jí 。rú cǐ zài hán shǔ ，bǎi lì zì pì yì 。
āi zāi jǔ rù chǎng ，wéi wǒ ān lè guó 。qǐ yǒu tā miù qiǎo ，yīn yáng bú néng zéi 。gù cǐ gěng gěng cún ，yǎng shì fú yún bái 。
yōu yōu wǒ xīn bēi ，cāng tiān hé yǒu jí 。zhé rén rì yǐ yuǎn ，diǎn xíng zài sù xī 。fēng yán zhǎn shū dú ，gǔ dào zhào yán sè 。